Translate

20 Haziran 2013 Perşembe

EYYUBİLER DEVLETİ
Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbîler1171-1250, Hama'nın yerel yönetimi olarak 1348'e kadar), Fatımiler Devleti'nin eski komutanı ve veziri olan Selahaddin Eyyûbî'nin kurduğu Sünnî İslâm Hanedanı'nın egemen olduğu Mısır'daki devletinin adıdır. En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz ve Yemen egemenliği altındadır.Eyyûbîler Kürt kökenli İslam hanedanıydı. Mervanilere göre daha gelişmiş bir devlet yapısına sahip olmasına karşın; Kürt kökenlerinin üzerinde asla durmadıkları ve Kürtlerin anayurdunun sadece küçük bir parçasını yönettiği için "Kürt devleti" olarak nitelendirilmemektedir. İbn'ül-Esîr (1160-1233) ve İbn Senaü'l-Mülk (1155-1212) gibi yazarlar Eyyûbî saltanatını "Türk Devleti" (devlet'ül-Türk) olarak tanımlamışlardır. Bu isim Memlûk Sultanlığı'nın en yaygın adıdır. Fakat bu yazarların Memlûk Sultanlığı'nın isminden esinlenmiş olma ihtimali yoktur, çünkü hem İbnü'l-Esîr hem de İbn Senaü'l-Mülk, Memlûk Sultanlığı'nın kuruluşundan (1250) önce ölmüşlerdir.Siyasi yapısı bakımından, Eyyûbî konfederasyonun yönetim tutumları kendi yurdunun siyasi kurumları ile alakalı olabilir. Fakat bu kurumları çağdaş Türk devletlerinin temel yapısıyla önemli ölçüde farksızdı ve Eyyubîler birçok yönden sadece Selçukluların bir halefi olarak anlaşılabilir.
Vezirliği döneminde sözünü tutmayarak Haçlılarla anlaşan Halife Adid'i devirerek Fâtımî Devleti'ne son verdi (1171) ve burada güçlü bir devlet kurdu.
Haçlılarla uzun süren mücadeleler yaptı. Onlara karşı İslam'ın geçilmez kalesi oldu. Kudüs'ü alarak tekrar İslamiyet'e kazandırdı. Fetihten sonra katliam beklentisi içinde olan Gayrimüslimlere gösterdiği engin hoşgörü ve benzeri insanî özellikler ile büyük takdir kazandı. İslâm dünyasında bir efsane hâline geldi (1187, Hittin Savaşı).
Selâhaddin'in kurduğu devlet, babasının adından dolayı Eyyûbîler olarâk anıldı. Eyyûbîler Devleti'nin sınırları kısa sürede Mısır, Suriye, Güneydoğu Anadolu ve Arabistan'ın güneyine kadar genişledi. Ancak Hanedanın son sultanı olan el-Salih Necmeddin Eyyub'ın karısı Şecer-üd-Dürr'ün ihaneti ile Mısır'daki Bahr-i Memlük komutanlarından Aybeg tarafından yıkıldı ve yerine Memlûkler Devleti kuruldu (1250). Hama kolu ise 1348'e kadar varlığını devam ettirmiştir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder